Қазақстан Республикасы Бәсекелестікті қорғау және дамыту агенттігінің Шымкент қаласы бойынша департаментінің (бұдан әрі – Департамент) басшысы Ернар Қосбаев қызметтің аралық қорытындылары туралы айтып берді.
Мәселен, 2022 жылы Департамент 3 мемлекеттік орган мен 29 нарық субъектісіне қатысты 19 тергеу жүргізді.
“Мәселен, Қазақстан Республикасы Кәсіпкерлік кодексінің 194-бабын бұзғаны үшін тергеу қорытындылары бойынша (“Shymkent” ӘКК АҚ мемлекеттік меншігіндегі жер учаскелерін заңсыз беру фактілері бойынша Шымкент қаласының сәулет және қала құрылысы басқармасының материалдары мемлекеттік органның бәсекелестікке қарсы келісімдері бойынша құқық қорғау органдарына жіберілді. Нәтижесінде Шымкент қаласының сыбайлас жемқорлыққа қарсы қызметі қылмыстық іс қозғады. Сондай-ақ, Шымкент қаласының мемлекеттік сатып алу басқармасына қатысты тергеу жүргізілуде. Департаменттің тергеу тағайындау туралы бұйрығына сот органы шағымданады. Бірінші сатыдағы сот монополияға қарсы органның пайдасына шешім шығарды, қазіргі уақытта апелляциялық сатыда шағым түсуде”, – деп атап өтті Ернар Қосбаев.
Жүргізілген тергеу нәтижелері бойынша нарықтың 29 субъектісіне қатысты бюджетке айыппұл түрінде 132 млн теңге өндірілді. Оның ішінде сұйытылған мұнай газын бөлшек саудада өткізу нарығындағы бәсекелестікке қарсы көлденең келісімдер фактілері бойынша нарықтың 5 субъектісінен 73,7 млн теңге өндірілді. Сонымен қатар, Департамент мемлекеттік сатып алуға қатысқан кезде картельдік сөз байласқаны үшін 17 нарық субъектісіне 38,8 млн теңгеге айыппұл салды.
Сондай-ақ, Шымкент қаласының прокуратурасымен бірлесіп “TS Оңтүстік мұнайс Сауд” ЖШС тексеру жүргізілді, оның нәтижелері бойынша бюджетке 4,5 млн теңге өндірілді.
Түркістан облысы бойынша агенттік Департаментімен бірлесіп жүргізілген тергеу шеңберінде “Энергоснаб ХХІ” ЖШС, “Қазсбытгрупп” ЖШС, “Гарант Энерго” ЖШС, “ЮгЭнергоимпульс” ЖШС энергиямен жабдықтаушы кәсіпорындарға қатысты бюджетке 19,2 млн.теңге өндірілді.
Департамент 2022 жылы тауар нарықтарындағы бәсекелестіктің жай-күйіне 31 талдау жүргізді. Атап айтқанда, отын-энергетика кешеніне, әлеуметтік маңызы бар азық – түлік тауарларына (бұдан әрі-ӘМАТ), Медициналық және фармацевтикалық салаларға және басқа да тауар нарықтарына талдау жүргізілді.
Тауар нарықтарына жүргізілген талдау қорытындысы және тұтынушылар тарапынан түскен шағымдар бойынша Департаментпен 29 хабарлама шығарылды.
“Мысалы, нарықта 100% үлесін алатын метан өндірушілер мен сатушылардың – “KZ” ЖШС және “АГНКС Қазақстан” ЖШС іс-әрекеттерінде талдау барысында бәсекелестікке қарсы келісілген іс-қимылдардың бұзылу белгілері анықталды. Талдау қорытындысы бойынша “KZ” ЖШС метан бағасының 106 теңгеден 104 теңгеге дейін төмендеуі туралы хабарлама шығарды. “АГНКС Қазақстан” ЖШС-не қатысты материалдар Алматы қаласының департаментіне жолданды”, – деп атап өтті Ернар Қосбаев.
Департамент нарықтың 19 субъектісімен, оның ішінде ӘМАТ көтерме саудагерлерімен және екі ірі супермаркеттер желісімен – “Фиркан” ЖШС және “Gramad retail” ЖШС-мен монополияға қарсы комплаенс жасады, нәтижесінде екі супермаркет үстемеақыны 15% – дан 10% – ға дейін төмендетті.
Департаментпен кеңестің 16 отырысы өткізіліп, онда мұнай нарығы, фармацевтика, білім беру, денсаулық сақтау, жолаушылар көлігі және басқа да салалар бойынша ұсыныстар талқыланды.
Кеңес жұмысының нәтижесінде тауар биржасында мұнай өнімдерін сатып алудың ең төменгі шегі 20 мың тоннадан 5 мың тоннаға дейін төмендетілді.
Бүгінгі таңда Департамент 6 тауар нарығына талдау және 5 нарық субъектісіне қатысты тергеу жүргізуде.
