Мәдени және тарихи ескерткіштердің саны мен алуан түрлілігі бойынша Қазақстан Үндістан, Қытай, Жерорта және Таяу Шығыс мемлекеттерінен кем түспейді және өзіндік ашық аспан астындағы мұражай болып табылады.
Осыған байланысты тарихи-мәдени туризмнің дамуы айрықша маңызға ие, атап айтқанда, Жамбыл облысында елімізде тарихи-мәдени мұраның болуы тұрғысынан алдыңғы қатарлы саналатын – Ұлы Жібек жолының тірі тармағы.
Жамбыл облысы әкімдігі мәліметі бойынша, мемлекет ішінде 1080 ескерткіш тіркелген, оның ішінде 844 археология, 111 тарих, сәулет өнері, 28 монументалды өнер. Оның ішінде Ескі Тараз қаласы (оның қалдықтары қазіргі қала ғимараттарының астында жасырылған), Айша бибі кесенесі (Орталық Азияның бүкіл аумағында ғана емес, ЮНЕСКО-ның адамзаттың аса құнды тарихи және сәулет ескерткіштерінің тізіміне енген оюлы терракоталарға тап болған жалғыз ескерткіші),. Бабажа Хатун кесенесі, Қарахан кесенесі, Тектурмас сәулеттік кешені (X – XIV ғғ жұмбақ және қызықты ғимарат. Қазіргі уақытта кешен аумағында Қазақстан Республикасы Ұлттық ғылым академиясының Археология және этнография институты басқаратын археологиялық қазба жұмыстары жүргізілуде. Болашақта «Мәдени мұра» республикалық бағдарламасы аясында мұражай кешенін құру жоспарлануда), Қаракожа мешіті (20 ғасырдың басы), Қалидың шығыс моншасы – Юнус (19 ғасырдың аяғы) сынды нысандар туристік тартымды болып саналады.
Жамбыл облысында сонымен қатар Әулиеата жерінің қасиетті жерлерін аралаған бірегей джип-сафари экспедициялары өткізіліп тұрады.
Экспедиция мүшелеріне әркез көне жәдігерлер, халық қолөнері бұйымдары ұсынылып, ұлттық салт-дәстүрлер туралы баяндалады.
Көбіне онда Жамбыл облыстық тарихи-өлкетану музейінің XII-XIII ғасырлардан сыр шертетін археологиялық жәдігерлер көремен назарына ұсынылады. Қадірлі қонақтарға Этноауылға тоқтап, көшпелі қазақтардың тіршілігіне бойлауға мүмкіндік беріледі.
Облыс аумағында 3441 тарихи-мәдени құндылығы бар ескерткіш тіркеуге алынған. Оның ішінде Ұлы Жібек жолы бойында орналасқан 5 нысан ЮНЕСКО-ның Дүниежүзілік Мәдени мұра тізіміне енген (“Ақтөбе” (Баласағұн), “Өрнек”, “Құлан”, “Қостөбе” қалашығы және “Ақыртас” сарай кешені), 6 – Ерекше қорғалатын мемлекеттік аймақ (“Берікқара”, “Мерке”, “Аңдысай”, “Жусандала”, “Үмбет”, “Қарақоңыз”) және 37-негізгі туристік нысан бар.
Бүгінгі таңда өңірдегі 37 негізгі туристік нысан бойынша 22 арнайы туристік бағыт әзірленген екен.
Мұның бәрі көне Тараз жерінің туристік потенциалының алдағы уақытта одан әрі артып, кеңінен ашыла түсетінін аңғартады. Жалпы, Ұлы Жібек жолы бойында жатқан Шымкент, Тараз, Түркістаннның мүмкіндіктері әлі толық ашыла қоймаған, болашақта бұл бағытта қыруар жұмыс атқарылары даусыз. Алайда, бүгінгі таңда жасалып жатқан қадамдар мен қаланып жатқан негіз бұл істің болашағы зор, алынған бағыттың дұрыс екенін аңғартса керек.
“Kazakh tourizm” ұйымдастырып, туроператорлар мен журналистердің басын қосқан ақпараттық турдың беттеген келесі нысаны – киелі Түркістан жері. Ол туралы келесі материалда кеңінен тарқататын боламыз.