Мұндай өкінішті деректерді ranking.kz ҚР Қорғаныс министрлігінің мәліметтеріне сүйене отырып келтіріп отыр. Әскерге бір адамды қабылдау үшін ҚР әскери комиссариаттары жетеуін шақыруы керек, делінге таратылған ақпаратта.
2021 жылы 18 бен 27 жас аралығындағы қазақстандықтардың тек 19,4%-ы ғана Қазақстан армиясына қызмет етуге кетті, ал әскерге шақырылуға жататын адамдардың 80,6%-ы әскери қызметке кірген жоқ.Жалпы, 2017 жылдан 2021 жылға дейін Қорғаныс министрлігінің деректеріне сәйкес, ҚР-да әскерге шақырылғандардың тек 15,7%-ы ғана әскерге алынған екен.
“Бұл елдің іргелі ұлттық қауіпсіздігіне қауіп төндіретін алаңдатарлық жағдай. Қазақстан армиясы әскери қызметшілердің тұрақты ағынына бағынышты. Егер үрдіс жалғаса берсе, Қарулы Күштер әскери қауіп төнген кезде жеке құрамның жетіспеушілігінен зардап шегуі мүмкін”, – деп хабарлады Қорғаныс министрлігі.
Ресми мәліметтер бойынша, соңғы бес жылда әскерге шақырылушылар саны 100 мыңнан астамға қысқарды – 2017 жылғы 277 мыңнан 2021 жылы 165 мыңға дейін. Өткен жылы шақыру көрсеткіші соңғы бес жылдағы ең аз мөлшерде болды. Сонымен бірге жыл сайын 33 мыңға жуық адам әскер қатарына қосылуға тұрақты түрде қабылданады.
Тағы орта есеппен 23 мың үміткер денсаулық жағдайы бойынша қызметке кірмейді. Қалғандары, олардың басым көпшілігі, жылына, орта есеппен, барлық әскерге шақырылушылардың шамамен 73%-ы заңды түрде кейінге қалдырылады немесе қызметтен мүлдем жалтарады.
Осы жазда әскерге шақырылушылардың денсаулығына қатысты мәселелерді депутат Бауыржан Сартбаев көтерген болатын. Оның айтуынша, медициналық комиссиядан өткен жастардың едәуір бөлігі әскери қызметке жарамсыз болып қалады, ал олардың денсаулығына байланысты проблемалар мектепте басталады.
Алайда, жарамсыз болып қалғандардың, кейінге қалдырылғандардың немесе әскери қызметтен қандай да бір жолмен қашып кеткендердің басым үлесіне қарамастан, азаматтарды шақыруды ұйымдастыратын жергілікті атқарушы органдар әскерге шақырылушылардың қажетті санын жинай алады.
Еске сала кетейік, президент Қасым-Жомарт Тоқаев жыл сайын әскери қызметке шақыру туралы Жарлыққа қол қояды, онда шақыруды наурыз–шілде және қыркүйек–желтоқсан айларында өткізуді қамтамасыз етуді тапсырады.
Егер Президенттің Жарлығымен жоспарланған (орта есеппен 34 мыңға жуық адам) және әскерге шақырылушылардың нақты санын салыстыратын болсақ, онда олар тек 1 мың адам шегінде ерекшеленеді. Алайда бірде-бір жылы жоспарлы көрсеткіштерге қол жеткізу немесе одан асып кету мүмкін болмады. Бұл әскерге шақырылушылардың жыл сайынғы ағыны армияның қажеттіліктерін қанағаттандыра алмай, оның құрамын сақтай алмайтындығын меңзеуі мүмкін.
