1997 жылдан бастап жыл сайын Қазақстанда саяси қуғын-сүргін құрбандарын еске алу күні атап өтіледі. Сол кездегі мемлекеттің қатал саясаты, аштық пен жаппай қуғын-сүргін, қуғын-сүргін және бүкіл халықтарды күшпен депортациялау халық арасында айтарлықтай шығынға әкелді. Репрессия миллиондаған адамдарға әсер етті, олардың арасында ғылым мен мәдениеттің көрнекті қайраткерлері де болды.
Қазақ халқы еліміздің генофондына орасан зор зиян келтірген ашаршылықты бастан өткерді. Отандық шежіренің тағы бір қараңғы парағы-саяси қуғын-сүргін. Оларға көптеген адамдар ұшырады.
Зерттеушілердің мәліметінше, саяси қуғын-сүргін жылдары (1937-1938) Қазақстанда 120 мыңнан астам адам қуғын-сүргінге ұшырап, олардың 25 мыңы атылды. Ал 1928 жылы мүлік пен малды тәркілеу ашаршылыққа әкелді. Түрлі бағалаулар бойынша, Қазақстан аумағында 1,3–1,5 млн адам қаза тапты.
“Біз бүгін тоталитарлық жүйенің құрбаны болған адамдарды құрметтеу үшін жиналдық. Біздің тарихымыздың ең қорқынышты беттері жаппай саяси қуғын-сүргін жылдары болды. Бұл процесс миллиондаған адамдардың тағдырына әсер етті. Бұл қайғылы оқиға қазақ ұлтына ауыр демографиялық соққы берді. Сондықтан біз ата – бабаларымыздың аман қалғанын есте ұстауымыз керек”, – дейді қала тұрғыны Қайрат Бурханов.
Естелік күні опера және балет театрының әртістерінің қатысуымен Сыдық Мұхамеджановтың “Ғасырлар үні”спектаклі қойылды. Саяси қуғын-сүргін мемориалдық мұражайының көрмесі ұсынылды. Драма театрының ұжымы. Жұмат Шанин мен қуыршақ театры мен Жас көрермен көрермендерге түрлі қойылымдар ұсынды.
“Өткен ғасырлардағы аталарымыздың подігі туралы айта отырып, тәуелсіздік — бұл жай сөз емес, нағыз байлық, бұл біздің ата-бабаларымыздың жылдар бойы жасаған арманы мен мақсаты, сонымен қатар олар қазіргі жастарға қалдырған ең үлкен мұра екенін атап өткім келеді. Біздің ата – бабаларымыздың төзімділігі таң қалдырады, олардан үйренуге, ең жақсы және әдемі нәрселерді қабылдауға көп нәрсе бар”, – дейді опера және балет театры директорының орынбасары Талғат Еркімбетов.
Баяндамашылар саяси қуғын-сүргін құрбандарын еске алу күні алдыңғы ұрпақтардың қандай қиындықтарға тап болғанын еске салатынын және тәуелсіздігіміздің жетістіктерін толық түсінуге көмектесетінін атап өтті, олардың ең бастысы қоғамдағы бейбітшілік пен келісім. Қуғын сүргін мен ашаршылық құрбандарын еске алу қазақстандықтардың қазіргі ұрпағы үшін қасиетті
