Ұлттық экономика министрі Әлібек Қуантыров Мәжілісте “агломерацияларды дамыту туралы” заң жобасын және оған ілеспе заң жобаларын ұсынды, деп хабарлайды Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігінің баспасөз қызметі.
ҰЭМ басшысы атап өткендей, қазіргі уақытта еліміздің агломерацияларында орталық қала мен оған іргелес аудандар арасында экономикалық дамуда, қаржылық және адами әлеуетте белгілі бір теңгерімсіздіктер бар. Негізгі фактор-ірі қалалар мен оларға іргелес аумақтар халқының бақылаусыз өсуі.
“10 жыл ішінде Астана қаласының халқы 59% – ға, Алматы 37% – ға, Шымкент 67% – ға өсті. Ірі қалалардың халық санының өсуі бірқатар проблемаларды тудырады: инфрақұрылымның барлық түрлеріне жүктеме, шет аймақтардың хаотикалық дамуы, ЖЖЕ-нің болмауы немесе сақталмауы (егжей-тегжейлі жоспарлау жоспары), көліктің жетіспеушілігі және ойластырылған көлік жүйесінің болмауы, тұрғын үй, әлеуметтік, қоғамдық-іскерлік, өнеркәсіптік және басқа объектілердің тепе-теңдігін сақтамау, нүктелік құрылыс, қылмыстың жоғары деңгейі және т. б.”,- деді министр.
Оның айтуынша, агломерацияларды дамыту мәселелерін заңнамалық реттеудің болуы агломерациялар аумағында бірыңғай кеңістіктік жоспарлауды қамтамасыз етуге, басқару тетіктерін және бірлескен жобаларды іске асырудың “нақты ережелерін” енгізуге мүмкіндік береді.
“Үздік халықаралық тәжірибені қолдану мақсатында министрлік заң жобаларын әзірлеуді Дүниежүзілік Банктің сарапшыларымен бірлесіп жүргізді”, – деп толықтырды А. Қуантыров.
Негізгі заң жобасында “агломерация” терминінің анықтамасы және агломерацияларды анықтау критерийлері енгізіледі.
Негізгі критерийлер:
Қала-орталықтың әкімшілік мәртебесі
Демографиялық сыйымдылық
Логистикалық әлеует
Экономикалық әлеует
“Заң жобасы қабылданғаннан кейін осы критерийлерге сәйкес “агломерациялар” ретінде Алматы, Астана, Шымкент, Ақтөбе және мүмкін Қарағанды қалаларында орталықтары бар елді мекендер жүйесі айқындалатын болады”, – деп хабарлады Ұлттық экономика министрлігінің басшысы.
Республикалық деңгейде агломерацияларды дамыту жөніндегі мәселелер Үкімет жанындағы консультативтік-кеңесші орган болып табылатын агломерациялар жөніндегі Кеңестің қарауына шығарылатын болады. Өңірлік деңгейде жергілікті агломерация кеңестері құрылатын болады.
Өңірлердің әкімдіктеріне 25 қосымша өкілеттік беріледі:
Агломерация аумағында жергілікті маңызы бар мәселелерді бірлесіп шешуге қатысу
Тиісті келісімді дайындау және оған қол қою
Агломерацияның жергілікті кеңесін құруға және оның қызметіне қатысу
Агломерацияны дамытудың кешенді жоспарын әзірлеу
Бұл өкілеттіктер орталық қала мен қала маңындағы аймақ арасындағы экономикалық дамудағы теңгерімсіздіктерді еңсеруге мүмкіндік береді.
Астана, Алматы және Шымкент қалаларының жергілікті атқарушы органдары:
Қала маңы аймағын дамытудың Бас жоспарын іске асыру жөніндегі субъектілердің қызметін үйлестіру
Қала маңы аймағын дамытудың Бас жоспарының жобасын әзірлеуді ұйымдастыру
Осы аумақтарда қолданылатын сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі саласындағы мемлекеттік нормативтердің жобаларын келісу.
Ұсынылған нормалар жоспарлауды синхрондау, қала-орталықтың қала маңындағы аймағында орналасқан елді мекендердің аумағын тиімді пайдалану, жер учаскелерін келісілген пайдалану үшін қажет.
“Ілеспе заң жобасында Республикалық маңызы бар қалалар мен астана әкімдіктерінің қала маңындағы жердің сәулет және құрылыс саясатын әзірлеуге қатысу өкілеттіктерін кеңейту, іргелес облыстардың әкімдіктеріне жер учаскелерін резервтеу бойынша құзырет беру, сондай – ақ бір деңгейдегі бюджеттердің өзара іс-қимылы көзделген”, – деп қорытындылады ҰЭМ басшысы.
Жалпы, заң жобасында бюджет және жер кодекстеріне, сондай-ақ қолданыстағы 5 Заңға өзгерістер енгізу жоспарлануда.
