Шымкентте 14 жылдан бері қаланы жұмыспен қамту және әлеуметтік қорғау басқармасы жанындағы “қандастарды бейімдеу және интеграциялау орталығы” коммуналдық мемлекеттік кәсіпорны жобаларын табысты жүзеге асырып келеді.
“Мұнда тарихи отанына оралған отандастарымыз алты ай бойы тегін тұрып, қызметтерді пайдалана алады. Бүгін орталықта 27 адамнан тұратын сегіз отбасы бейімделеді. Оның 15-і балалар, 12-сі ересектер. Қызмет алушыларға арналған орталықта асхана, демалыс бөлмесі және арнайы оқу бөлмесі қарастырылған. Сондай-ақ, қандастардың алты түрлі пән бойынша (аспаз, кондитер, есеп және аудит, электрик, тігінші, газ-электрмен дәнекерлеуші) және пәндік дәрістер, соның ішінде қазақ тілі, Орыс тілі, Қазақстан Республикасының заңнамасы мен тарихы, этнопедагогика және т.б. бойынша білім алу мүмкіндігі бар. Сондай – ақ, жеке оқу орталықтарымен әріптестік байланыстар аясында бес пен 17 жас аралығындағы балалар “шешендік өнер”, “зергерлік өнер”, “шахмат”, “домбыра”, “моншақ тоқу” үйірмелеріне тегін қатысуға мүмкіндік алды,-деп хабарлайды Шымкент қаласы әкімдігінің баспасөз қызметі.
Жақында бейімделу және интеграция орталығының қызметкерлері “Отбасы Банкінің” консультанттарын шақырып, қолданыстағы мемлекеттік тұрғын үй бағдарламалары мен несиелеу шарттары туралы айтты. Кездесу қорытындысы бойынша бес адам банкте депозиттер ашты.
“Күнтізбелік жоспарға сәйкес, мерекелік іс – шаралар тұрақты негізде ұйымдастырылады, біздің отандастарымыз мәдени орталықтар мен тарихи храмдарға жиі барады, ұлттық дәстүрлермен танысады”, – деді ведомстводан.
Айта кетейік, 2008 жылдан бастап қазіргі уақытқа дейін орталыққа қандастардың 789 отбасы (2216 адам) келді, оның ішінде 1060 адам білім алып, мамандық бойынша жұмыс тапты.
Естеріңізге сала кетейік, Қазақстан Үкіметі этникалық қазақтарды репатриациялау саласында белсенді мемлекеттік қолдау көрсетуде. Көшуге және тұрғын үйді жалға алу бойынша шығыстарды жабуға арналған субсидиялармен қатар қандастарға жұмыспен қамтуға жәрдемдесу шаралары және басқа да жеңілдіктер беріледі, деп хабарлайды Zakon.kz.
Қандас мәртебесін алуға немесе ұзартуға, сондай-ақ қандастар мен қоныс аударушыларды қабылдаудың өңірлік квотасына енгізуге этникалық қазақтар жергілікті атқарушы органдарға, “Азаматтарға арналған үкімет “мемлекеттік корпорациясы” КЕАҚ-ға және Қазақстанның шет елдердегі мекемелеріне өтініш бере алады.ҚР Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігінің баспасөз қызметі
Қандастар мен қоныс аударушыларды қабылдаудың өңірлік квотасы қандастарды қоныстандыру үшін ҚР Үкіметі айқындаған өңірлерге – Ақмола, Атырау, Шығыс Қазақстан, Батыс Қазақстан, Қостанай, Павлодар және Солтүстік Қазақстан облыстарына бөлінеді.
Бұл ретте өңірлік квотаға енгізілген қандастарға көшуге субсидиялар (отбасының әрбір мүшесіне 70 АЕК-тен біржолғы төлем) және 12 ай ішінде коммуналдық қызметтерді жалдау және төлеу шығыстарын жабуға (бір отбасына 15-тен 30 АЕК-ке дейінгі мөлшерде) түрінде мемлекеттік қолдау шаралары қолжетімді.
Қандас мәртебесін алған этникалық қазақтарға мынадай қызметтер қолжетімді:
ҚР аумағына кірген кезде көлік құралдарын қоса алғанда, жеке пайдалануға арналған мүлікке кедендік төлемдерді төлеуден босату;
қандастарды бейімдеу және интеграциялау орталықтарында тегін бейімделу және интеграциялық қызметтермен қамтамасыз ету;
техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі және жоғары білімнің оқу ұйымдарына түсуге квоталар шеңберінде білім алу (ҚР азаматтары болып табылмайтын ұлты қазақ адамдар үшін квота 4% мөлшерінде белгіленген);
Қазақстан азаматтарымен тең дәрежеде жұмыспен қамтуға жәрдемдесу жөніндегі шаралармен қамтамасыз ету;
мемлекеттік тұрғын үй қорынан тұрғын үй алуға өтініш беру мүмкіндігі.
Бұдан басқа, елде тұрақты тұратын қандастар Қазақстан азаматтығын жеңілдетілген (тіркеу) тәртіппен ала алады.
2022 жылдың 1 тамызындағы жағдай бойынша 9077 этникалық қазақ тарихи отанына оралып, қандас мәртебесін алды. 1991 жылдан бастап республикаға барлығы 1 млн 96,9 мың этникалық қазақ оралды.
2022 жылдың басынан бастап Қазақстанға келген қандастардың жартысынан көбі (69,9%) Өзбекстаннан, 10,3% – ҚХР – дан, 7,1% – Түркіменстаннан, 4,0% – Моңғолиядан және 8,7% – басқа елдерден.
